Overgang naar Handboek 4.0 van de CO₂-Prestatieladder: Wat u moet weten
Met de introductie van Handboek 4.0 op 14 januari 2025 markeert SKAO een belangrijke stap in het versterken van het meest gebruikte duurzaamheidsinstrument in Nederland: de CO₂-Prestatieladder. Deze herziening heeft grote implicaties voor certificaathouders, aanbestedende diensten en certificerende instellingen (CI’s). Hieronder informeren wij u over wat deze overgang betekent en hoe wij u ondersteunen bij een succesvolle implementatie.
Waarom Handboek 4.0?
Handboek 4.0 is ontwikkeld om beter aan te sluiten op internationale richtlijnen zoals het Klimaatakkoord van Parijs en de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Het nieuwe handboek introduceert onder andere een klimaattransitieplan voor de hogere treden, waarmee organisaties een helder pad uitstippelen naar 0 uitstoot uiterlijk in 2050. Bovendien zijn de vijf niveaus vervangen door drie nieuwe treden, die organisaties beter uitdagen en begeleiden in hun CO₂-reductie.
De overgangsregeling: Een stapsgewijze aanpak
De overgang naar Handboek 4.0 wordt gefaseerd ingevoerd om alle betrokken partijen de tijd te geven om zich aan te passen. De overgangsregeling omvat de volgende belangrijke mijlpalen:
- Publicatie Handboek 4.0: Vanaf 14 januari 2025 is Handboek 4.0 officieel beschikbaar.
- Start 4.0-audits door CI’s: Certificerende instellingen kunnen vanaf 14 juli 2025 audits uitvoeren volgens Handboek 4.0, mits zij over de juiste accreditatie beschikken.
- Overgangstermijn voor certificaathouders: Certificaathouders kunnen tot 14 januari 2027 kiezen voor audits op basis van Handboek 3.1 of 4.0. Bij de eerste audit na deze datum is een beoordeling op basis van Handboek 4.0 verplicht.
- Aanbestedende diensten: Aanbestedende diensten wordt geadviseerd om Handboek 4.0 pas vanaf 2026 te gebruiken bij aanbestedingen, met volledige overgang uiterlijk 14 januari 2027.

Bron: Co2-Prestatieladder
Rol van Certificerende Instellingen
Als certificerende instelling spelen wij een cruciale rol in de overgang naar Handboek 4.0. Wij werken intensief samen met toezichthouders om binnen zes maanden na publicatie van het nieuwe handboek onze accreditatie te behalen. Dit garandeert dat wij vanaf 14 juli 2025 audits volgens de nieuwe richtlijnen kunnen uitvoeren.
Daarnaast ondersteunen wij onze klanten bij de overstap naar Handboek 4.0 door:
- Informatiesessies: We organiseren workshops en webinars om u vertrouwd te maken met de wijzigingen.
- Gepersonaliseerd advies: Onze auditoren helpen u bij het interpreteren van de nieuwe eisen en het ontwikkelen van een implementatieplan.
- Praktische hulpmiddelen: Denk aan checklists en sjablonen voor het opstellen van een klimaattransitieplan.
Belangrijkste wijzigingen in Handboek 4.0
- Klimaattransitieplan: Voor hogere treden is een plan verplicht waarmee organisaties concrete stappen definiëren naar netto-nul-uitstoot.
- Focus op lange termijn: Naast korte termijn doelen moeten organisaties nu ook hun strategie voor de komende 10 tot 20 jaar bepalen.
- Nieuwe tredestructuur: De vijf niveaus zijn vervangen door drie treden. Trede 1 staat gelijk aan de huidige niveaus 1-3, terwijl treden 2 en 3 meer ambitie vereisen en koplopers uitdagen.
Wat betekent dit voor u?
Voor Certificaathouders
Wij raden aan om het eerste half jaar na publicatie te gebruiken om vertrouwd te raken met de inhoud van Handboek 4.0. Vanaf juli 2025 kunt u kiezen voor een 4.0-audit. Certificaten volgens Handboek 3.1 blijven geldig tot uw eerstvolgende audit na 14 januari 2027.
Voor Aanbestedende Diensten
Om een soepele overgang te waarborgen, adviseren wij om tot 2026 audits op basis van Handboek 3.1 te accepteren en pas daarna volledig over te stappen op Handboek 4.0.
Voor Auditoren
Onze auditoren worden volledig getraind om de nieuwe eisen van Handboek 4.0 te beoordelen. Dit omvat zowel technische inhoud als methodieken voor het begeleiden van klanten tijdens de transitie.
Ondersteuning tijdens de overgang
NCI Certificering zet zich in om de overgang naar Handboek 4.0 zo soepel mogelijk te maken voor alle betrokkenen. Heeft u vragen of wilt u meer informatie? Neem dan contact met ons op via info@nci-certificering.nl of bel ons op +31 (0)181-481949. Samen werken we aan een toekomst waarin duurzame oplossingen de norm zijn.